"Ik ben slim."

Giel: "Kaatje is een meisje... Fien is ook een meisje...."

"Is Giel ook een meisje?

Giel: "Nee, Giel is slim."

Een herinnering op Facebook van 7 jaar geleden komt voorbij, ik glimlach, want grappig is het wel. Toen was het enkel grappig, nu zie ik meer. Giel, nog maar dik 2 jaar, omschrijft zichzelf als slim. Al op zeer jonge leeftijd werd zijn vaste mindset overvloedig gevoed. Onbedoeld en onbewust.

“Jij bent slim, zeg!” of “Wat een slimme jongen!”

Veelvuldig kreeg Giel op zeer jonge leeftijd te horen dat hij slim was. Omdat hij niet enkel vierkant, driehoek en cirkel maar ook een heleboel andere vormen wilde leren in de crèche, omdat hij op 3-jarige leeftijd “een hexagoon” ontdekte tussen de badkamertegels tijdens een speelafspraakje, omdat hij één van zijn grappige en gevatte uitspraken deed, omdat hij als kleinste in de zaal snel en luid riep welke planeet er getoond werd, … Op zo'n momenten wordt er al snel gereageerd met een uitspraak zoals “Jij bent een slimmerik!” door grootouders, vrienden, onbekenden, en ook door ouders.

Wij stonden er helemaal niet bij stil welke impact dit kon hebben. Als ik me al ergens zorgen over maakte, dan was het dat hij arrogant zou worden en zichzelf heel wat zou vinden. Wisten wij veel...

Vier jaar later, 6 jaar en in het eerste leerjaar bleef er nog weinig over van het zelfvertrouwen dat hij als kleuter had. Faalangst en een laag zelfbeeld namen over, nachtmerries en huilbuien kwamen vaker voor dan grappige en gevatte uitspraken. Slim noemde hij zichzelf niet meer, wel dom, en bij elke kleine fout zag hij daar een bewijs van.

Gelukkig kwamen we terecht bij de juiste psycholoog die meteen begreep wat er aan de hand was. Giel vertrouwde haar waardoor de mindsettraining zijn vruchten afwierp. Zowel Giel als wij leerden over een groeimindset, over hoe inspanningen nodig zijn om tot een resultaat te komen. Dat we kneedbaar zijn en dat we zoveel beter kunnen worden in wat dan ook, als we maar echt proberen. Dat we ook fouten zullen maken en tegenslagen kunnen tegenkomen. Dat we niet simpelweg “slim” of “dom” zijn, maar ervoor kunnen kiezen om elke dag bij te leren en te groeien.

Het blijft iets broos en we zijn nog niet helemaal verlost van die vaste mindset, maar we groeien elke dag. We spreken meer en meer in groeitaal en we horen dat ook in de uitspraken van de kleine broer die nu zegt “Ik kan dat nog niet! Ik moet het leren!”. Fixie en Growie vechten nog vaak in het hoofd van Giel, maar Growie wordt duidelijk sterker. En elke keer dat Growie wint, vieren we.


Als je je wil verdiepen in mindset, dan is het boek Mindset van Carol E. Dweck het perfecte leesvoer. Ook geef ik - samen met Ilse van hoogbegaan - regelmatig een webinar over het integreren van een groeimindset in de opvoeding (zie webinar tab). Is die vaste mindset in die mate een probleem dat je het niet zelf opgelost krijgt, dan kan een mindsettraining een oplossing zijn. Je mag me steeds contacteren via info@altamente voor meer informatie.